Nadzorni odbor ULUS-a je 23. jula 2021. reagujući na problem oko zastupnika Udruženja zatražio mišljenje nadležnog ministarstva. Elektronskim putem ULUS je dobio odgovor 16. avgusta 2021. godine.
Mišljenje Ministarstva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog glasi da prava, koja su stečena od strane trećih savesnih lica se ne mogu umanjiti donošenjem presude kojom je određeni akt udruženja određen kao ništav, u skladu sa članom 20. Zakona o udruženjima, čime se potvrđuje legalnost i legitimnost članova organa i tela izabranih na Skupštini ULUS-a 28.12.2019.
Poštovani,
Povodom zahteva, kojim tražite odgovore na postavljena pitanja u vezi sa sprovođenjem Zakona o udruženjima, u skladu sa delokrugom određenim članom 12. Zakona o ministarstvima („Službeni glasnik RS“, broj 128/2020), Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog vas obaveštava o sledećem:
Zakonom o udruženjima („Službeni glasnik RS” broj 98/2006) uređuju se osnivanje i pravni položaj udruženja, upis i brisanje iz registra, članstvo i organi, statusne promene i prestanak udruženja, kao i druga pitanja značajna za rad udruženja.
Članom 12. st . 1-3. Zakona određeno je da je statut osnovni opšti akt udruženja, da drugi opšti akti, ako ih udruženje donosi, moraju biti u saglasnosti sa statutom i da su ništave odredbe drugog opšteg akta udruženja koje su suprotne statutu.
Članom 20. stav 1. Zakona propisano je da svaki član udruženja može pokrenuti postupak pred nadležnim osnovnim sudom za utvrđivanje ništavosti opšteg akta udruženja koji je donet suprotno statutu ili drugom opštem aktu udruženja, odnosno za utvrđivanje ništavosti pojedinačnog akta udruženja koji je donet suprotno zakonu, statutu ili drugom opštem aktu udruženja, u roku od petnaest dana od dana saznanja za akt, a najkasnije u roku od šest meseci od dana donošenja akta. Stavom 2. istog člana određeno je da se utvrđivanjem ništavosti akta iz stava 1. ovog člana ne dira u prava stečena od strane trećih savesnih lica.
Članom 22. istog zakona propisano je, pored ostalog, da je skupština najviši organ udruženja, da je čine svi članovi udruženja, te da skupština udruženja usvaja statut udruženja, njegove izmene i dopune, bira i razrešava lice ovlašćeno za zastupanje udruženja, ako statutom udruženja nije predviđeno drugačije, odlučuje o udruživanju u saveze, o usvajanju godišnjeg finansijskog izveštaja udruženja, o statusnim promenama udruženja i prestanku rada udruženja, kao i drugim pitanjima utvrđenim statutom udruženja.
S obzirom na navedene zakonske odredbe jasno je da se Zakon o udruženjima mora primenjivati u svim aktivnostima udruženja, posebno u donošenju odluka o statutu i drugim opštim i pojedinačnim aktima udruženja, kao i u načinu na koji se uređuje unutrašnja struktura i upravljačka organizacija udruženja.
Prava koja su stečena od strane trećih savesnih lica se ne mogu umanjiti donošenjem presude kojom je određeni akt udruženja određen kao ništav, u skladu sa članom 20. Zakona. Ovde vas podsećamo da pitanja koja se tiču izvršenja sudskih odluka ne mogu biti predmet davanja mišljenja ovog minnistarstva imajući u vidu Ustavne odredbe o sudskim odlukama, kao i odredbe Zakona o upravnim sporovima („Službeni glasnik RS”, broj 111/2009), čiji je nadzor nad primenom domen drugih državnih organa.
Imajući u vidu član 55. Ustava Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, br. 51/09, 99/11 – dr. zakoni i 44/18 – dr. zakon) kojim se jemči sloboda političkog, sindikalnog i svakog drugog udruživanja i pravo da se ostane izvan svakog udruženja, ovo ministarstvo ne može iznositi stavove o unutrašnjim odlukama bilo kog udruženja, a da one nisu deo zakonom utvrđenog ovlašćenja Ministarstva u drugostepenom upravnom postupanju i donošenju odluka u posebnim slučajevima uklanjanja i menjanja rešenja u ovim upravnim stvarima.
Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog je stava da se svi slučajevi različitih mišljenja mogu rešiti demokratski utemeljenim dijalogom i donošenjem odluka na sednicama skupština udruženja, a sve u skladu sa zakonom, statutom i drugim opštim aktima udruženja. Predmetna presuda koja je doneta 2016. godine, koja je postala pravosnažna 2020. godine, upravo potvrđuje ovaj stav, te se održavanjem sednice skupštine udruženja jedino može doći do ispravnih i za budućnost udruženja najboljih odluka.
Ministarstvo će, u skladu sa stavovima Vlade RS, pružiti svaku moguću i na zakonu zasnovanu pomoć u ostvarivanju Ustavom i zakonima garantovanim pravima i slobodama udruživanja, pogotovo udruženju koje je svojim višedecenijskim radom i zalaganjem umnogome unapredilo stanje u sferi umetničkog stvaralaštva i uopšte u kulturi u Republici Srbiji.
S poštovanjem
Marija Stanković
Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog
Palata Srbije, Bulevar Mihajla Pupina 2, Istočni ulaz
11000 Beograd, Srbija
______________________________________________
Ministry of Human and Minority Rights and Social Dialogue
Palace of Serbia, Bulevar Mihajla Pupina 2, East Entrance
11000 Belgrade, Serbia
Tel: +381 11 311 38 95
+381 11 311 38 59
Fax: +381 11 311 1702
www.minljmpdd.gov.rs
sek.scd@minljmpdd.gov.rs
