Ministarstvo kulture odvojilo 40.000 evra za obnovu, a čeka se početak radova i na drugom SULUJ-evom prostoru
Srpski umetnici vraćaju se u jedan od ateljea u čuvenom međunarodnom gradu umetnosti
U ponedeljak se slikarka Tanja Ličina uputila u Pariz, da bude prva korisnica, tek renoviranog ateljea br. 8217, Međunarodnog grada umetnosti – Cite Internationale des Arts, jednog od dva prostora koja su tu namenjena našim autorima. U obnovu ateljea, u kome je beogradska umetnica, inače rođena u Gospiću, već započela rad, od aprila do jula ove godine, naše Ministarstvo kulture uložilo je 40.000 evra, prepoznavši značaj takvog rezidencijalnog programa, koji se odvija još od sedamdesetih godina prošlog veka, u organizaciji SULUJ-a. Drugi prostor i dalje čeka rekonstrukciju.
– Još od 2017. deo programa nove uprave fondacije Cite je renoviranje rezidencijalnih prostora u Mareu i Monmartru – najpre iz zdravstveno-bezbednosnih razloga, jer su rad i boravak bili ugroženi usled prisustva azbesta u građevinskom materijalu, ali i zbog novih programa Međunarodnog grada umetnosti, prilagođenih zahtevima savremene prakse – objašnjava, za „Večernje novosti“, Milan Đorđević, generalni sekretar i dalje aktivnog Saveza likovnih umetnika Jugoslavije, koji je povodom završetka radova na ovom ateljeu nedavno bio u Parizu, sa Vahidom Ramujkić, članicom UO ULUS-a.
– Od SULUJ-a, kao dugogodišnjeg partnera, koji ima određene privilegije, ali i obaveze prema Cite-u, očekivalo se da učestvuje u procesu obnove. Naši ateljei nisu bili korišćeni još od početka korone, a čim je novo rukovodstvo SULUJ-a započelo pregovore na tu temu sa Ministarstvom kulture, odmah je započeto renoviranje prvog ateljea.
Posle građevinskih poslova, pema rečima sagovornika, predstoji i važan zadatak kako da Srbija ovu mogućnost bolje iskoristi za predstavljanje domaće scene, istorije udruživanja umetnika, kao i kulturne politike, što su preporuke i rukovodstva Cite-a:
– Na tome će u narednom periodu SULUJ raditi sa relevantnim udruženjima umetnika i radnika u kulturi iz Srbije, ali i Kulturnim centrom Srbije u Parizu, sa čijim predstavnicima smo se prošle nedelje u Parizu sastali Vahida Ramujkić i ja, i dogovorili saradnju, kako bi se boravak naših umetnika u Cite-u, što bolje predstavio frnancuskoj javnosti.
PLEJADA DOMAĆIH AUTORA
Kroz Cite je, putem javnog poziva, tokom decenija prošlo više od 400 naših najuglednijih likovnih autora. Neki od njih su Branislav Karanović, Gordana Kaljalović, Milan Blanuša, Jozef Klaćik, Čedomir Vasić, Slobodanka Stupar, Đorđe Odanović, Nikola Marković, Sanja Tomašević, Nevenka Stojisavljević, Srđan Đile Marković, Milan Antić, Marija Šević i mnogi drugi.
Podseća sagovornik i da je inicijativa za zakup ateljea 1977. potekla od Saveznog fonda za međunarodnu naučnu, prosvetno-kulturnu i tehničku saradnju SFR Jugoslavije. Cite, osnovan 1957. kako bi okupljao i razmenjivao umetnike iz svih krajeva sveta, ponudio je Jugoslaviji zakup, prvo ateljea od 40 metara kvadratnih u zgradi u Mareu, u Parizu, a potom su zakupljena još četiri ateljea i data na raspolaganje Savezu udruženja likovnih umetnika Jugoslavije, kako bi ih koristili članovi svih reprezentativnih republičkih udruženja.
– Tadašnja otkupna cena iznosila je približno 130.000 francuskih franaka (oko 545.000 evra danas), što je polovina realne cene gradnje i opremanja jednog ateljea, a otplaćena je u nekoliko rata sredstvima Saveznog fonda za unapređenje likovnih umetnosti „Moša Pijade“ kao i sredstvima SIZ-ova za kulturu saveznih republika i pokrajina – nastavlja Đorđević. – Na taj način, od 1982, umetnici iz Jugoslavije, a kasnije Srbije, Crne Gore, Hrvatske i Slovenije koristili su ateljee za boravak u Parizu.
Posle raspada Jugoslavije, Hrvatskoj i Sloveniji je sukcesijom pripao po jedan, a SULUJ je nastavio da koristi dva ateljea – s ugovorom o zakupu do 2060. godine.
– Drugi naš atelje je još van funkcije, i tako će biti sve do potpisivanja ugovora o renoviranju s Ministarstvom kulture, što i fondacija Cite i SULUJ očekuju da bude realizovano do kraja godine, budući da je lista čekanja velika. Mnoge zemlje su, lošim održavanjem ateljea, izgubile pravo na dalje korišćenje. A sa druge strane, neke poput Albanije, koje ih nikada nisu imale u Cite-u, nameravju da ove godine zakupe izvestan broj ateljea za svoje umetnike.
TODOSIJEVIĆ NA IZLOŽBI O ISTORIJATU
Trenutno je u zgradi Cite-a u Parizu otvorena dokumentarna izložba “Emersions: archive vivante”, na kojoj je kroz fotografije, pisma, dokumentarne videe i svedočenja nekadašnjih rezidenata prikazan deo istorije ovog mesta. Deo izložbe su i fotografije Raše Todosijevića prilikom boravka 1985. – otkriva Đorđević, koji nam je ustupio izloženu fotografiju Todosijevića sa umetnicima iz regiona i sveta u njegovom pariskom ateljeu.